Баримтат бүтээл

Чи кино үзэх дуртай юу? Кино бүтээхэд юу, юу хэрэг болдгийг мэдэх үү? Тод асдаг гэрэл, дуу хураагуур, дүрс бичлэгийн аппарат хамгийн түрүүнд хэрэгтэй. Энэ бүгдийг Томас Эдисон бүтээсэн юм шүү дээ.

Томас Альва Эдисон 1847 онд АНУ-ын Охайо мужийн нэгэн гэр бүлд мэндэлжээ. Багадаа хүндээр өвдөж сонсголгүй болсон тэрээр сургуульд сурах боломжгүй болж, улмаар гэрээрээ боловсрол эзэмшсэн юм. Долоон жилийн турш телеграфын оператораар ажиллан, олон чухал зурвас илгээж байсан гэдэг. Тэрээр 22 насандаа зохион бүтээх ажилдаа бүрэн төвлөрөхөөр шийдэж, Нью Йорк хотыг зорьсон байна. Тэнд хөрөнгө оруулагчидтай танилцан, зохион бүтээх лабораторио байгуулжээ. Томас Эдисон нийт 1093 патент эзэмшдэг бөгөөд зохион бүтээхээс гадна тухайн үеийн техник, технологийн хөгжилд ч хувь нэмрээ оруулж, бидний сайн мэдэх телеграф, харилцуур утас, рентген, дахин цэнэглэдэг зай гэх мэт олон зүйлийг сайжруулан хөгжүүлсэн юм. Амжилт бол амархан ирдэг зүйл биш, харин бууж өгөлгүй, хөдөлмөрлөсөөр байвал хүрдэг зүйл болохыг хүн бүр үр хүүхдэдээ ойлгуулж, сургахыг хүсдэг. Энэхүү ном яг энэ зорилгыг тань биелүүлж чадна гэдэгт итгэлтэй байна.

Алдарт загвар зохион бүтээгч Коко Шанелийн тухай хүүхдийн ном. Тэртээ цаг үед агуу том мөрөөдөлтэй Франц бяцхан охин амьдран суудаг байжээ. Тэрээр сайхан хувцсаар дүүрэн, гэрэл гэгээтэй тансаг амьдралыг мөрөөддөг байв. Гэвч өнчин охины амьдрал саад бэрхшээл, дагаж мөрдөх олон дүрэм журам байлаа. Коко үргэлж бүхнийг бусдаас өөрөөр сэтгэж, өөрөөр хийхийг, өвөрмөц содон байлгахыг эрмэлздэг байв. Тиймээ, тэр энэ зорилгодоо ч хүрсэн. Удалгүй бусад хүмүүс ч бас Кокогийн адилаар аливааг бусдаас өөрөөр хийхийг хүсэх болов. Тэр бусдад ийн нөлөөлжээ. Үнэхээр гайхалтай биш гэж үү! Коко Шанелийн урласан хувцас бүтээл нь эмэгтэйчүүдийн хувцаслалтыг эрс өөрчилж, шинэчилсэн юм. Энэхүү номоор дамжуулан та бүхэндээ загварын чиг хандлагад юу зонхилж давамгайлж байхыг үл хайхран өөрсдийн мөрөөдлөө дагаж, өөрийгөө сонсохыг уриалахыг хичээлээ.

Арван хэдэн жилийн өмнө, англи хэлний багш Жек Ма Алибаба-г байгуулсан нь өдгөө хэдэн зуун сая хэрэглэгчтэй интернэт худалдааны эзэнт гүрэн болж цогцолж, Walmart, Amazon- тай өрсөлдөхүйц дэлхийн шилдэг компани болжээ. 2014 онд IPO гаргаж, 25 тэрбум долларыг хөрөнгийн зах зээлээс босгосон нь дэлхийн санхүүгийн зах зээлийн түүхэн дэх хамгийн том амжилт юм. Энэ номын зохиогч Данкан Кларк 1999 онд Алибаба-гийн анхны оффис болох жижигхэн сууцанд Жектэй танилцаж, тус компанийг дөнгөж байгуулагдсаны дараа зөвлөхөөр нь ажиллаж байв. Тухайн үед Жек түүнд Алибабагийн 100’000 гаруй хувьцааг, нэгж хувьцааг 30 центээр авах боломжийг өгчээ. Харамсалтай номын зохиолч энэ саналд татгалзаж, 30 сая долларын алдаа хийх нь тэр. 2014 оны 9-р сард Алибаба IPO гаргаж, өнөөх гайхамшигт шийдвэр 30 сая долларын алдаа болж хувирчээ. Жек Алибаба группийн амжилтыг эмэгтэй ажилчидтайгаа үргэлж холбодог. Алибабагийн нийт ажилчдын 47 хувь нь, үүсгэн байгуулагчдын 1/3 нь эмэгтэйчүүд билээ.

Жек Ма-гийн бүтээсэн Алибаба хэмээх эзэнт гүрний сэтгэл хөдлөм түүхээр хамтдаа аялцгаая

Тус ном нь өдгөө 25 орны хэлээр орчуулагдан гараад буй бөгөөд New York Times, Wall Street Journal, Publishers weekly, USA today-ын бестселлер болсон, 2019 онд Амазоны шилдэг номуудын нэгээр шалгарсан олон улсын бестселлер бүтээл юм.

Минимализм бол хэмжээ хязгаарыг мэдэх урлаг. Харин технологийн хэмжээ хязгаараа мэдэх нь “Дижитал минимализм" юм. Энэ бол өдрөөс өдөрт дуу чимээ, сатаарах зүйлс нэмэгдэж буй өнөөгийн ертөнцөд эмх цэгцтэй, төвлөрсөн амьдралыг бий болгох гол түлхүүр.

Үнэндээ технологи сайн ч биш, муу ч биш. Технологийг хэрхэн тодорхойлох нь таны хэрэглээнээс хамаарна. Та технологийг өөрийн зорилго, үнэ цэнээ дэмжихээр ашиглаж байна уу, эсвэл өөрөө үүнд ашиглуулж цагаа үрж байна уу гэдэгт гол учир бий. Энэ номд бүхий л арга, дасгалууд багтсан.

Дижитал минимализм ном нь замбараагүй их мэдээлэл, дуу чимээгээр дүүрсэн энэ ертөнцөд хэрхэн өөрийн хэрэглээг хамгийн зохистой, минимал түвшинд хүргэж амьдралдаа анхаарлаа хандуулан амжилттай ажиллаж, жаргалтай амьдрах алхмыг зааж чадах ном юм. Яг л гэр орноо цэгцлэн аз жаргалд хүрэхийг заадаг Мари Кондо шиг сошиал медиагийн хэрэглээгээ цэгцлэх аргачлалыг гаргаж ирснээрээ ижил төрлийн сэдвийг хөнддөг олон номоос давуу юм.

Тус ном нь өдгөө 25 орны хэлээр орчуулагдан гараад буй бөгөөд New York Times, Wall Street Journal, Publishers weekly, USA today-ын бестселлер болсон, 2019 онд Амазоны шилдэг номуудын нэгээр шалгарсан олон улсын бестселлер бүтээл юм.

Минимализм бол хэмжээ хязгаарыг мэдэх урлаг. Харин технологийн хэмжээ хязгаараа мэдэх нь “Дижитал минимализм" юм. Энэ бол өдрөөс өдөрт дуу чимээ, сатаарах зүйлс нэмэгдэж буй өнөөгийн ертөнцөд эмх цэгцтэй, төвлөрсөн амьдралыг бий болгох гол түлхүүр.

Үнэндээ технологи сайн ч биш, муу ч биш. Технологийг хэрхэн тодорхойлох нь таны хэрэглээнээс хамаарна. Та технологийг өөрийн зорилго, үнэ цэнээ дэмжихээр ашиглаж байна уу, эсвэл өөрөө үүнд ашиглуулж цагаа үрж байна уу гэдэгт гол учир бий. Энэ номд бүхий л арга, дасгалууд багтсан.

Дижитал минимализм ном нь замбараагүй их мэдээлэл, дуу чимээгээр дүүрсэн энэ ертөнцөд хэрхэн өөрийн хэрэглээг хамгийн зохистой, минимал түвшинд хүргэж амьдралдаа анхаарлаа хандуулан амжилттай ажиллаж, жаргалтай амьдрах алхмыг зааж чадах ном юм. Яг л гэр орноо цэгцлэн аз жаргалд хүрэхийг заадаг Мари Кондо шиг сошиал медиагийн хэрэглээгээ цэгцлэх аргачлалыг гаргаж ирснээрээ ижил төрлийн сэдвийг хөнддөг олон номоос давуу юм.

Таныг хэн нэгэн хөгжилтэй гэж хэлж байсан уу? Эсвэл та өөрийгөө хөгжилтэй гэж боддог уу? Бүр эсвэл ажлын шаардлагаар хөгжилдөх хэрэгтэй болж байв уу?

Комедиан Ханугийн санаачилгаар Монгол хэлнээ орчуулан гаргаж буй энэхүү ном таны хошин шогийн мэдрэмжийг мэргэжлийн түвшинд дасгалжуулж тайзны од болоход туслах болно. 48 дасгал ажил, бүтэн 60 минутын шинэ материал бичих, өөрийн комеди дүр төрхийг олох, тайзны айдсаа ялан дийлэх, хойш тавих зуршлаа даван туулж тайзнаа гарах арга замыг заана. Дөнгөж эхэлж буй сонирхогчоос эхлээд олон жилийн туршлагатай комедиан, хөтлөгч, илтгэгч, youtuber гээд олны өмнө гарч ярьдаг хэн ч энэхүү номыг ашиглан өөрийн карьерыг хөгжүүлэх боломжтой бүрэн хэмжээний гарын авлага юм. Комеди урлагийн салбарт хамгийн шилдгээр нэрлэгддэг “Комеди нууц товчоо” номын хамгийн сүүлийн шинэчлэн сайжруулсан 2020 оны хувилбарыг Монгол хэлнээ орчуулсан юм.

Том шийдвэр гаргахдаа та юу хийдэг вэ? Зөн совингоо дагадаг уу? Эсвэл давуу ба сул талыг жагсаан бичиж, бүтэлгүй үр дүн дагуулсан шийдвэрээ ахин дахин бодож, өөрийн үзэл бодолд нийцэх бусдын саналыг эрэн хайдаг уу? Гэтэл эдгээр нь зөв шийдвэр гаргах боломжийг багасган биднийг төөрөгдөлд оруулдгийг уг номд шинжлэх ухааны үндэслэлтэй тайлбарлаад зогсохгүй чанартай шийдвэр гаргах арга замыг танд зааж өгнө.

Мэргэжлийн покерчин, шийдвэр гаргах стратегийн мэргэжилтэн Энни Дьюк энэ номыг бичсэн. Иймдээ ч текстээр дүүрэн энгийн ном бус дасгал ажил бүхий интерактив бүтээл болжээ. Танд ямар үед хурдан шийдэж цагаа хэмнэх, ямар үед тунгаан бодож цаг зориулах шаардлагатайг ч хэлж өгнө.

Хөрөнгө оруулалт хийх, ажлаа солих, эсвэл гэр бүлийн амьдралд тулгарах чухал шийдвэр гээд таны амьдралыг өөрчилж ч магадгүй томоохон шийдвэрээс эхлээд, өдөр бүр хэдэн мянган жижиг шийдвэр гаргахдаа ч өөртөө итгэлтэй, зөв шийддэг болохыг хүсвэл “Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?” номыг өөрийн номын сандаа заавал нэмээрэй.

Жаахан дээрэлхүү даргатай боловч хүний нөөцийн албандаа гомдол гаргах, ажлаа хаяад зугтах, ажлаас гарах өргөдлөө өгөх ямар ч боломжгүй хэцүүхэн ажил бол ээжийн ажил. Ээж байна гэдэг үнэхээр гайхалтай, сайхан зүйл гэдгийг тайлбарлах, эсвэл хэрхэн мундаг ээж болох тухай өгүүлэх хэдэн арван ном, зохиол байдаг ч яг энэ ном шиг бодит үнэнийг шулуухан бичсэн нь туйлын ховор билээ. (За даа, ер нь байхгүй дээ)

Номын зохиогч Кэт, Нат хоёр нийт 7 хүүхэдтэй ба “Ээжүүдийн нүцгэн үнэн” нэртэй богино видео бичлэгүүдийг сошиал сүлжээнд оруулж анх олонд танигджээ. Тэдний өвөрмөц хошин мэдрэмж, юу ч нуулгүй, нэмж хачирлалгүй өгүүлэх бодит түүхүүд нь та л ганцаараа нусаа хацартаа наан, ядарч зүдрээгүйг ойлгуулж, тайвшруулж чадна. Ээжүүдийн тухай Instagram-аас хэзээ ч олж харахгүй бодит үнэн, эмнэлэг рүү авч явсан ч хэрэглээгүй зүйлсээс эхлээд хүүхэд гараах гарах хүртэл өөр хэн ч хэлж өгөхгүй бүхнийг “Ээжүүдийн нүцгэн үнэн” ном хуваалцана.

Төгс төгөлдөр ээжийн тухай үлгэр домог хийгээд төгс ээж болох гэсэн дарамтын эсрэг зоримог зогсож, та аль хэдийн хангалттай сайн ээж гэдгийг нотолно. Яг л найзтайгаа ярилцаж буй мэт хамтдаа инээж, хамтдаа тайвширч, хамтдаа бодит үнэнийг хүлээн зөвшөөрөх төдийгүй ээжийн завгүй өдрүүдийн хэдийд ч барин тавин уншихад нэн тохиромжтой ном юм.

Танд амьд явах тоотой хэдхэн өдөр үлдсэнийг мэдвэл та юу хийх вэ?

Карнеги Меллоны их сургууль олон жилийн турш “Сүүлчийн лекц” цуврал илтгэлийг зохион байгуулжээ. Хэрвээ таны сүүлчийн боломж гэдгийг мэдэж байх аваас хүн төрөлхтөнд ямар эрдэм ухаанаа хуваалцах вэ? Хэрвээ танд маргааш гэж үгүй бол хойч үедээ юуг өвлүүлэн үлдээхээ төсөөлөхийг илтгэгч профессоруудаас хүсдэг байв.

Эдгэршгүй хорт хавдартай хэмээн оношлогдсон профессор Рэнди Пошийн хувьд үүнийг төсөөлөх шаардлагагүй байлаа.

Түүний сүүлчийн лекц хошин мэдрэмж, урам зориг, мэргэн ухаанаар дүүрэн байж олон хүний амьдралыг өөрчлөх давтагдашгүй бүтээл болжээ.